CoOL, a project of the Preservation Department of Stanford University Libraries, is a full text library of conservation information, covering a wide spectrum of topics of interest to those involved with the conservation of library, archives and museum materials. The content of CoOL comes from a variety of sources and we hope that all users will consider contributing some material to the project. As you use the server please pay attention to lacunae that you might be able to help fill. If this is your first time here, please read an important message about copyright. If you would like to contribute material to CoOL, please send a note to wh. To report problems or offer suggestions, select the "Feedback" buttons at the bottom of each page

3rd edition, edited by Sherelyn Ogden, Northeast Document Conservation Center

Including an extensive bibliography and a "Starter Kit for Collections Managers"

The decision to found the International Centre for the Study of the Preservation and Restoration of Cultural Property was made at the 9th UNESCO General Conference in New Delhi in 1956 at a time of mounting interest in the protection and preservation of cultural heritage. The intergovernmental organization, now known as ICCROM, was established in Rome in 1959. It is the only institution of its kind with a world-wide mandate to promote the conservation of all types of cultural heritage, both movable and immovable. It currently comprises over 100 Member States. ICCROM aims at improving the quality of conservation practice as well as raising awareness about the importance of preserving cultural heritage. ICCROM contributes to preserving cultural heritage in the world today and for the future through five main areas of activity: Training, Information, Research, Co-operation and Advocacy

Organisation devoted to the conservation of paper and related materials. Includes information on membership, publications and accreditation.

Audio Preservation

Digital Imaging, Imaging and imagebases

Electronic Storage Media

Electronic Storage Media

Video Preservation

Motion-Pictures Preservation

Στην παρούσα ιστοσελίδα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του έργου «Οδηγός καλών πρακτικών για την ψηφιοποίηση και τη μακροπρόθεσμη διατήρηση του πολιτιστικού περιεχομένου στην Ευρώπη και οριζόντιο λογισμικό ανάδειξης καλών πρακτικών (με αξιοποίηση μεθοδολογίας benchmarking) σε εθνικό και διεθνές επίπεδο». Πρόκειται για μια μελέτη η οποία μεταφέρει την Ευρωπαϊκή, κυρίως, εμπειρία, αλλά και εμπειρία από άλλες χώρες, όπως οι Η.Π.Α., ο Καναδάς και η Αυστραλία, για την ψηφιοποίηση και τη μακροπρόθεσμη διατήρηση του πολιτιστικού περιεχομένου, στα έργα που έχουν ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΕΠ ΚτΠ), αλλά και στα έργα ψηφιοποίησης που πρόκειται να γίνουν στο μέλλον. Με τον τρόπο αυτό η μελέτη, θα συντελέσει στον εναρμονισμό των έργων με τα Ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.

Πρόκειται για τον δικτυακό τόπο της βιβλιοθήκης του Κογκρέσου και αφορά σε ένα πρόγραμμα ψηφιοποίησης που ξεκίνησε η ίδια, με στόχο τη διατήρηση υλικού. Το πρόγραμμα είναι το "Digital Preservation Program" και στο δικτυακό τόπο, παρέχονται πληροφορίες για πρότυπα και τεχνικά ζητήματα, που αφορούν στην ψηφιοποίηση.

Ο οργανισμός CCI, διαθέτει μια μεγάλη ποικιλία υπηρεσιών στον τομέα της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και της επιστημονικής ανάλυσης. Προσφέρει επίσης προσωποποιημένες υπηρεσίες για κάθε απαίτηση. Μεταξύ των υπηρεσιών του CCI είναι και οι οδηγίες συντήρησης και αποκατάστασης, υπηρεσίες πρόληψης και διατήρησης, υπηρεσίες διατήρησης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, οδηγίες συντήρησης βιομηχανικών συλλογών, καθώς και υπηρεσίες έρευνας υλικού βιβλιοθηκών και αρχείων.

Το NΕDCC είναι το μεγαλύτερο, μη κερδοσκοπικό, περιφερειακό κέντρο διατήρησης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αποστολή του είναι να βελτιώσει τις πρακτικές διατήρησης και αποκατάστασης που εφαρμόζονται στις βιβλιοθήκες, τα αρχεία, τα μουσεία και σε άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς. Το NΕDCC πραγματοποιεί: συντήρηση χαρτιού, συντήρηση βιβλίων, διατήρηση φωτογραφικού υλικού, διατήρηση μικροφίλμ, ψηφιακές υπηρεσίες.

Ο δικτυακός τόπος ανήκει στο μη κερδοσκοπικό οργανισμό CLIR που στόχο έχει τη διατήρηση της γνώσης για τις επερχόμενες γενιές. Ο δικτυακός του τόπος περιλαμβάνει τις δημοσιεύσεις του οργανισμού (CLIR Issues), οι οποίες προτείνονται από πολλά επιστημονικά ιδρύματα.

Ο δικτυακός τόπος ανήκει στο ινστιτούτο Getty και συγκεκριμένα στο τμήμα διατήρησης. Ο δικτυακός τόπος προσφέρει εξαιρετικά πλούσια πληροφόρηση, καθώς και πρόσβαση σε μια βάση δεδομένων ελεύθερης πρόσβασης, την ΑΑΤΑ (Art and Archaeology Technical Abstracts) που διαθέτει περισσότερα από 100.000 δημοσιεύματα και 470 περιοδικά.

Ο δικτυακός αυτός τόπος ανήκει στο Πανεπιστήμιο του Cornell και περιλαμβάνει πηγές και συνδέσμους με άλλα αξιόλογα ιδρύματα και οργανισμούς που ασχολούνται με τη διατήρηση αρχείων, τη συντήρηση μουσειακών αντικειμένων, αλλά και γενικότερα με τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δύο τμήματα του δικτυακού τόπου, "economics section" και "awards section".

Ο δικτυακός αυτός τόπος ανήκει σε μια επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφορά σε ένα πρόγραμμα, το Minerva Project. Στόχος του Ευρωπαϊκού προγράμματος “Minerva” είναι η δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων των χωρών-μελών της Ευρώπης, με αντικείμενο την διατήρηση του πολιτιστικού και επιστημονικού περιεχομένου.

Η ένωση Visual Resources Association ασχολείται με την διεύρυνση της εκπαίδευση και της έρευνας στον τομέα της διαχείρισης εικόνων, είτε αυτές προέρχονται από τον εκπαιδευτικό τομέα, είτε από την πολιτιστική κληρονομιά, είτε από τον κόσμο του εμπορίου. Ο οργανισμός έχει αναπτύξει το πρότυπο VRA Core 3.0 για την περιγραφή εικόνων, το οποίο διατίθεται μέσω του ιστοτόπου με πλήρη περιγραφή των πεδίων του. Μέσω του δικτυακού του επιτυγχάνει ένα διαμοιρασμό πηγών με τα συνεργαζόμενα ιδρύματα, κάποια εκ των οποίων είναι η βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, ο OCLC, RLG, ARL.

Ο δικτυακός αυτός τόπος ανήκει στην IFLA και συγκεκριμένα στο τμήμα της IFLA που ασχολείται με τη διατήρηση και συντήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς (IFLA-PAC). Το πρόγραμμα PAC της IFLA δημιουργήθηκε σε ετήσιο συνέδριο στο Nairobi το 1984, για να επικεντρώσει τις προσπάθειες σε θέματα διατήρησης και να ξεκινήσει μια παγκόσμια συνεργασία για τη διατήρηση του υλικού των βιβλιοθηκών.

Ο AIC είναι μια ένωση επαγγελματιών που ασχολείται με θέματα διατήρησης και συντήρησης τεκμηρίων τέχνης και ιστορίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Απευθύνεται κυρίως στους επαγγελματίες συντηρητές και παρέχει πολλούς συνδέσμους πάνω σε θέματα διατήρησης, αλλά και ενημέρωση για συνέδρια, συναντήσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, νέες πρακτικές και οδηγίες διατήρησης. Επίσης μέσω των ομάδων συζητήσεων (forum) που έχει, προωθείται η γνώση και η ανταλλαγή απόψεων πάνω σε θέματα διατήρησης.

Στον ιστότοπο αυτό, της βιβλιοθήκης της California, προσφέρεται ενημέρωση για το California Preservation Program- CPP. Φιλοξενούνται θέματα διατήρησης, οδηγίες συντήρησης και σωστής χρήσης των βιβλίων με τη βοήθεια εικόνων, ενημερωτικά θέματα για συνέδρια και ημερίδες, καθώς και μέθοδοι εκτίμησης των αναγκών μιας βιβλιοθήκης.

Το μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο Hornemann προσφέρει πληροφόρηση και υπηρεσίες στον τομέα της συντήρησης και αποκατάστασης υλικού. Διαθέτει βάσεις δεδομένων με αρχειακό υλικό για τη διατήρηση και με διδακτορικές διατριβές, προωθώντας την έρευνα και τις επιστημονικές δημοσιεύσεις.

Η Θεματική Πύλη της AMOL (Australian Museums & Galleries Online) περιλαμβάνει βάσεις δεδομένων με πληροφορίες για τη διατήρηση, τις σωστές συνθήκες συντήρησης και την αποκατάσταση υλικού.

Η βιβλιοθήκη του Κογκρέσου προσφέρει χρήσιμες συνδέσεις και οδηγίες για τη διατήρηση και αποκατάσταση τεκμηρίων. Οι πληροφορίες που δίνονται καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος υλικών, όπως έγγραφα, βιβλία, φωτογραφίες, καθώς και υλικό κατεστραμένο από μούχλα και νερό.

Ο δικτυακός αυτός τόπος ανήκει στο Εθνικό Ινστιτούτο για τη διατήρηση, της Αμερικής. Προσφέρει πλούσια πληροφόρηση και υπηρεσίες για τη διατήρηση και συνεργάζεται με συντηρητές, ιδιώτες, ενώσεις και μουσεία για τη διατήρηση της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Πρόκειται για έναν ενδιαφέρων ιστότοπο του Κολεγίου του Dartmouth, που αναφέρεται σε πρακτικές διατήρησης και αποκατάστασης έντυπου υλικού. Υπάρχει διαθέσιμος στον ιστότοπο ένας οδηγός αποκατάστασης βιβλίων, καθώς και συμβουλές σωστής χρήσης των βιβλίων, αλλά και σύνδεσμοι με οργανισμούς που ασχολούνται με τον τομέα της διατήρησης υλικού.

Το εργαστήριο “E. Lingle Craig Preservation Lab” του Πανεπιστημίου της Indiana έχει ως αποστολή του την ενίσχυση της διδασκαλίας, της μάθησης και της έρευνας μέσω της διατήρησης των συλλογών και της πληροφορίας σε χρηστικά και προσβάσιμα μέσα. Το εργαστήριο προσφέρει μια ποικιλία υπηρεσιών διατήρησης και μέσω του συγκεκριμένου ιστοτόπου διαθέτει έναν αναλυτικό οδηγό για συντήρηση και αποκατάσταση υλικού, ο οποίος διαθέτει και εικόνες. Πρόκειται πραγματικά για ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο, που προσφέρεται δωρεάν από το Πανεπιστήμιο της Indiana

Τα “Conserve O- Grams” είναι ουσιαστικά μικρές εκδόσεις – φυλλάδια που εξέδωσε το US National Park Service και τα οποία περιλαμβάνουν θέματα διατήρησης μουσειακού υλικού. Στον ιστότοπο οι κατηγορίες υλικού που αναλύονται και που αφορούν στον τρόπο συντήρησης και αποκατάστασης των μουσειακών αντικειμένων είναι 21. Τα κείμενα είναι διαθέσιμα σε PDF μορφή και το υλικό είναι εξαιρετικά πλούσιο.

Πρόκειται για έναν οργανισμό που ξεκίνησε το 1974 στο Dallas (USA) και αποτελείται σήμερα από 750 βιβλιοθήκες και πολιτιστικά ιδρύματα και αυτή τη στιγμή αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα διακίνησης της πληροφορίας. Μέσω του ιστοτόπου του, προσφέρει μια σειρά χρήσιμων υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της καταλογογράφησης, πληροφόρησης, διαμοιρασμού των πηγών, συντήρησης, εκπαίδευσης και ψηφιακής φωτογραφίας.

Ο NCPTT είναι ένας οργανισμός που ασχολείται με την διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στόχος του είναι να εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο τρόπο τις τεχνολογικές καινοτομίες στον τομέα της συντήρησης και αποκατάστασης. Ο οργανισμός δραστηριοποιείται στον τομέα της αρχαιολογίας, της αρχιτεκτονικής και της διατήρησης υλικού. Στον ιστότοπο του, προσφέρει ενημέρωση για συνέδρια και τεχνολογία, αλλά είναι δυνατό να διαβάσει κανείς και τις εκδόσεις του οργανισμού που αφορούν στον τομέα της συντήρησης υλικού.

Το Abbey Newsletter είναι ένα περιοδικό δημοσίευμα, διμηνιαίο με έξι τεύχη το χρόνο, που εκδίδεται από το Πανεπιστήμιο του Stanford και αφορά στον τομέα της συντήρησης- διατήρησης αρχειακού υλικού και υλικού βιβλιοθηκών. Προσφέρει ενημέρωση για τυχόν συνέδρια, προγράμματα διατήρησης, νέα πρότυπα, αλλά και για πιλοτικά προγράμματα συντήρησης- διατήρησης από μεριάς βιβλιοθηκών. Τα τρέχοντα τεύχη απαιτούν συνδρομή για την ανάγνωση τους, αλλά στον ιστότοπο είναι διαθέσιμα τα τεύχη από τον Αύγουστο του 1976 έως τον Οκτώβριο του 2003.

Το PADI είναι μια θεματική πύλη της Εθνικής βιβλιοθήκης της Αυστραλίας, και αποτελεί μια ιδέα που ξεκίνησε από την κοινότητα βιβλιοθηκών της Αυστραλίας το 1996. Το PADI προωθεί θέματα ψηφιακής διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το «Conservation Center for Art and Historic Artifacts» είναι ένα αξιόλογο κέντρο διατήρησης και συντήρησης αντικειμένων τέχνης, αλλά και αντικειμένων ιστορικής αξίας. Στον ιστότοπο του προσφέρει πλούσιο υλικό και πληροφορίες σχετικά με τις διαδικασίες συντήρησης και αποκατάστασης. Το CCAHA ειδικεύεται στην επεξεργασία αντικειμένων τέχνης αποτυπωμένων σε χαρτί, πίνακες ζωγραφικής, χάρτες, πόστερ, φωτογραφίες, σπάνια βιβλία και χειρόγραφα σε πάπυρο και περγαμηνή.

Το BCIN (Bibliographic Database of the Conservation Information Network) παρέχει πρόσβαση σε 190,000 βιβλιογρφικές αναφορές τεκμηρίων για την διατήρηση υλικού. Περιλαμβάνει τεχνικές αναφορές, άρθρα περιοδικών, βιβλία, οπτικοακουστικό και αδημοσίευτο υλικό. Η βάση δεδομένων διαθέτει, επίσης, υλικό απο ιδιωτικές πηγές πληροφοριών, στο οποίο η πρόσβαση ήταν προηγουμένως αδύνατη.

Ο δικτυακός τόπος ανήκει στον ευρωπαϊκό οργανισμό ECCO, και έχει ως αντικείμενο ζητήματα συντήρησης – διατήρησης, με ειδικότερο βάρος στην εκπαίδευση επιστημόνων συντήρησης – αποκατάστασης υλικού.

Ο δικτυακός αυτός τόπος περιλαμβάνει ένα newsletter που δημοσιεύεται κάθε 4 μήνες και περιλαμβάνει θέματα για τη συντήρηση-διατήρηση υλικού. Το δημοσίευμα υποστηρίζεται απο πολύ σημαντικούς οργανισμούς, όπως είναι:Library of Congress, New York Public Library, Johns Hopkins University, University of Kansas, Georgetown University, Metropolitan Museum of Art, University of Iowa, Julliard School of Music.

Ο δικτυακός τόπος Albumen δημιουργήθηκε από επιστήμονες- συντηρητές, με την υποστήριξη και χρηματοδότηση των επίσης καταξιωμένων National Park Service, the National Center for Preservation Technology and Training, The Monterey Museum of Art , Stanford University. Στον δικτυακό τόπο Albumen διατίθεται πλούσιο φωτογραφικό υλικό, βίντεο, αλλά και πολλά άρθρα που αφορούν στη διατήρηση φωτογραφικού υλικού.

Η βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Illinois έχει αναλάβει ένα πρόγραμμα διατήρησης και αποκατάστασης βιβλίων και χειρογράφων. Μέσω του δικτυακού της τόπου, προσφέρει πληροφορίες και οδηγίες για τις διαδικασίες, τις μεθόδους και τον εξοπλισμό που χρησιμοποιεί κατά την συντήρηση και αποκατάσταση υλικού. Επίσης στον ιστότοπο της διατίθεται παρουσίαση του χώρου και του εξοπλισμού συντήρησης.

Στόχος της ICA είναι η συντήρηση αντικειμένων τέχνης. Η ένωση δραστηριοποιείται σε πολλούς τομείς και αναλαμβάνει τη συντήρηση υπέρογκων αντικειμένων (καμβά, γλυπτών), πινάκων ζωγραφικής, χαρτιού, σκαλιστών ξύλινων αντικειμένων και μικρών αντικειμένων τέχνης. Στον δικτυακό της τόπο προσφέρει ενημέρωση για το έργο της, για συνέδρια και εκπαιδευτικά σεμινάρια που διοργανώνει, διαθέτει ελεύθερα κάποιες δημοσιεύσεις της και προτείνει αξιόλογους οργανισμούς που ασχολούνται με τη συντήρηση- διατήρηση.

Ο δικτυακός τόπος της ECPA παρέχει πληροφορίες για το μελάνι και τις διαβρωτικές του ιδιότητες. Παρουσιάζει τη σημασία του μελανιού στην ιστορία, αλλά και τους κινδύνους που ελοχεύει η χρήση του για τα αντικείμενα τέχνης. Ο δικτυακός αυτός τόπος δημιουργήθηκε ουσιαστικά για να προειδοποιήσει τους συλλέκτες, αλλά και τους συντηρητές τέχνης για τις ιδιότητες του μελανιού.

Πρόκειται για ένα δημοσίευμα πλήρους κειμένου που αναφέρεται στην ψηφιοποίηση και τη συντήρηση. Εξετάζει ζητήματα όπως για τη διαδικασία επιλογής των υλικών για την ψηφιοποίηση, ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων, τεχνικά θέματα συντήρησης, ανάπτυξη των καλύτερων πρακτικών ψηφιοποίησης. Διαθέσιμο σε PDF μορφή.

O CARP είναι ένας οργανισμός που οργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια για τους επαγγελματίες συντηρητές, για τα οποία προσφέρει πληροφόρηση στο δικτυακό του τόπο. Επίσης παρέχει πρόσβαση σε μια μεγάλη λίστα πηγών που αναφέρονται σε αξιόλογους οργανισμούς συντήρησης, καθώς και ενημέρωση για θέματα διατήρησης – συντήρησης.

To CMI προσφέρει μέσω του δικτυακού του τόπου πληροφόρηση και τεχνικές οδηγίες για θέματα διατήρησης – συντήρησης και αποκατάστασης υλικού, καθώς επίσης και ενημέρωση για προγράμματα, εκπαιδευτικά σεμινάρια και παγκόσμια συνέδρια που διοργανώνει το Ινστιτούτο.

Το Museum SOS είναι ένας δικτυακός τόπος του American Museum of Natural History. Στην ουσία ο δικτυακός αυτός τόπος δημιουργήθηκε μετά το συνέδριο ‘Museum SOS: Strategies for Emergency Response and Salvage’ που οργανώθηκε από τον AMNH τον Μάιο του 2004 στη Νέα Υόρκη. Είναι εξαιρετικά πλούσιος σε πληροφορίες που αφορούν στη συντήρηση – διατήρηση, καθώς περιλαμβάνει υλικό από το συνέδριο, στο οποίο συμμετείχαν σημαντικοί επιστημονικοί οργανισμοί (NSF, AMNH).

Ο δικτυακός τόπος των κρατικών αρχείων της Αμερικής προσφέρει πλούσια πληροφόρηση για τις διαδικασίες συντήρησης, αλλά και αποκατάστασης αρχειακού υλικού.

Ο δικτυακός τόπος του Tim Cannan είναι εξαιρετικά πλούσιος σε πληροφορίες και περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό πηγών σχετικών με τη συντήρηση υλικού. Οι πηγές οι οποίες προτείνονται ανήκουν σε σημαντικούς και αξιόλογους οργανισμούς.

Ο δικτυακός αυτός τόπος ανήκει στον μη κερδοσκοπικό οργανισμό IMAP και προσφέρει πλούσια πληροφόρηση για τη διατήρηση ηλεκτρονικού, κυρίως, υλικού, αλλά επεκτείνεται και σε υπηρεσίες–εργαλεία καταλογογράφησης. Στον δικτυακό τόπο υπάρχουν περίπου 12 κατηγορίες θεμάτων πάνω στον τομέα της συντήρησης. Για κάθε κατηγορία προτείνονται ανάλογες πηγές και βιβλιογραφία.

Ο δικτυακός τόπος ανήκει στην εθνική βιβλιοθήκη της Μεγάλης Βρετανίας και συγκεκριμένα στο National Preservation Office (NPO). Προσφέρει εξαιρετικά πλούσια πληροφόρηση για θέματα διατήρησης, ψηφιακής και μη, και παράλληλα πληροφορεί για οτιδήποτε νέο στον τομέα της συντήρησης μέσω του ηλεκτρονικού περιοδικού, που διαθέτει ελεύθερα.

Το ZFB Centre for Book Conservation ιδρύθηκε το 1992 ως εταιρεία παροχής υπηρεσιών για τη συντήρηση και αποκατάσταση έντυπου υλικού από συλλογές βιβλιοθηκών, αρχείων και μουσείων. Η εταιρεία εφαρμόζει τη σύγχρονη τεχνολογία για τη μαζική συντήρηση πολύτιμων βιβλίων, εγγράφων και χαρτών. Οι τεχνικές εφαρμόζονται στο χαρτί, τη βιβλιοδεσία και την εικονογράφηση, που έχουν διαβρωθεί από φυσικά αίτια όπως νερό, φωτιά, υγρασία, όξινο περιβάλλον). Περιγράφονται συνοπτικά οι τομείς δραστηριότητας της εταιρείας, με παράθεση των μεθόδων που εφαρμόζουν και τις λύσεις που προτείνουν. Συγκεκριμένα περιγράφονται διαδικασίες όπως: μαζικός αποξυνισμός του χαρτιού(papersave®), σταθεροποίηση του εγγράφου, επεξεργασία χαρτών και διαγραμμάτων, λυοφιλοποίησης, καταπολέμηση της φόρμας και στεγνός καθαρισμός, επεξεργασία διάβρωσης μελανιού και συντήρηση βιβλιοδεσίας.

Το ηλεκτρονικό βιβλίο με τον τίτλο «Conservation Book Repair: A training manual» αποτελεί την ηλεκτρονική δημοσίευση της έντυπης έκδοσης του 1995, με συγγραφέα την Artemis BonaDea και εκδότη το τμήμα εκδόσεων της Alaska State Library, Alaska Department of Education. Αναφέρεται σε μεθόδους και τεχνικές συντήρησης βιβλίων και έχει τη μορφή οδηγού χρήσης, με κατάλληλη εικονογράφηση και παραδείγματα εφαρμογών. Αποτελείται από επτά κεφάλαια, πρόλογο, βιβλιογραφία, ευρετήριο και γλωσσάριο. Περιέχει γενικές πληροφορίες για την επιδιόρθωση και συντήρηση βιβλίων, τα εργαλεία και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται, την περιγραφή τριών επιπέδων επιδιόρθωσης(βασικού, μέσου και υψηλού) και οδηγίες καθημερινής παρακολούθησης της φυσικής κατάστασης του έντυπου υλικού της συλλογής.

To τμήμα συντήρησης της βιβλιοθήκης του Κογκρέσου άρχισε να λειτουργεί από το 1966 έχοντας τέσσερις γραμματείες : the Binding and Collections Care Division, the Conservation Division, the Preservation Research and Testing Division, and the Preservation Reformatting Division. Στις αρμοδιότητες του συμπεριλαμβάνονται και τα προγράμματα: Mass Deacidification Program και National Digital Newspaper Program. Αποστολή του τμήματος είναι να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για μακροπρόθεσμη, συνεχή πρόσβαση στο περιεχόμενο των συλλογών της βιβλιοθήκης, είτε με αρχική είτε επαναμορφοποιημένη μορφή. Για το λόγω αυτό αναπτύσσονται δραστηριότητες και τεχνικές σχετικά με τη συντήρηση και τη φυσική προστασία του υλικού της βιβλιοθήκης. Αναφέρονται όλες οι τεχνικές και οι μέθοδοι συντήρησης που έχουν αναπτυχθεί και εφαρμοστεί καθώς και όλες οι τεχνολογικές εξελίξεις και τα προγράμματα συντήρησης.

Το Book and Paper Group (BPG) αποτελεί τμήμα του American Institute for Conservation of Historic and Artistic Works (AIC) και τελεί υπό την διοικητική επίβλεψη του. Αποστολή του είναι η παροχή πληροφόρησης σε θέματα που αφορούν το βιβλίο και το χαρτί, με ειδίκευση σε ζητήματα κατασκευής και συντήρησης, μέσω συνεδρίων και δημοσιεύσεων. Περιλαμβάνει, σε πλήρες κείμενο, το ετήσιο περιοδικό δημοσίευμα με τον τίτλο «The Book and Paper Group Annual»(1982-200), που έχει τη μορφή ανθολογίας από δημοσιεύματα σχετικά με την τέχνη για τη δημιουργία και συντήρηση χαρτιού και βιβλίων, καθώς και τεχνικές οδηγίες. Υπάρχει η δυνατότητα αναζήτησης σύμφωνα με τον τίτλο και τον συγγραφέα.

Το βιβλίο με τον τίτλο “The enemies of books” αποτελεί την ηλεκτρονική παρουσίαση της έντυπης επανέκδοσης του 1880, με συγγραφέα τον William Blades και εκδότη Trubner & Co. Το περιεχόμενο του αναφέρεται σε φυσικές καταστροφές και φθορές που προκαλούνται στα βιβλία, όπως: φωτιά, νερό, θερμοκρασία, υγρασία. Περιλαμβάνει επίσης συμβουλευτικές πληροφορίες για προστασία των βιβλίων σε συλλέκτες, βιβλιοδέτες και ιδιώτες. Υπάρχει δυνατότητα προσπέλασης του περιεχομένου με τη χρήση εσωτερικής μηχανής αναζήτησης. (e-book)

Είναι ένα online εκπαιδευτικό μάθημα, το οποίο έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει μέλη της μουσειακής κοινότητας προκειμένου να διαχειριστούν καλύτερα την διαδικασία ψηφιοποίησης εικόνων που διαθέτουν στις συλλογές τους. Έχει αναπτυχθεί από τους Canadian Heritage Information Network (CHIN) και Australian Museums and Galleries Online (AMOL). Βοηθά κυρίως μικρά σε εύρος και πόρους μουσεία και εκθεσιακούς χώρους να κατανοήσουν διαχειριστικές, τεχνολογικές, οικονομικές προκλήσεις της ψηφιοποίησης σε θεωρητικό επίπεδο.

Ο δικτυακός τόπος “Conservation” δημιουργήθηκε με την υποστήριξη του οργανισμού Minnesota Historical Society και περιλαμβάνει πληροφορίες και άρθρα για τη διατήρηση διαφόρων τύπων υλικού.

Στο δικτυακό αυτό τόπο παρουσιάζεται το IDAP, ένα πρόγραμμα διατήρησης – συντήρησης περγαμηνών. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από το 5ο πλαίσιο (Energy, environment and sustainable development – EESD).

Το ICON είναι ένα ινστιτούτο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ασχολείται με θέματα διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στο δικτυακό αυτό τόπο διατίθενται επιστημονικά δημοσιεύματα, καθώς και χρήσιμες συνδέσεις με οργανισμούς διατήρησης πολιτιστικής κληρονομιάς.

Σκοπός του οργανισμού International Internet Preservation Consortium, είναι η διαφύλαξη του περιεχομένου του διαδικτύου για τις επερχόμενες γενιές. Στο δικτυακό τόπο υπάρχει ενδιαφέρον επιστημονικό υλικό και μελέτες για τη διατήρηση του ηλεκτρονικού περιεχομένου.

Το Πανεπιστήμιο του Stanford και το πληροφοριακό σύστημα βιβλιοθηκών του SULAIR (Stanford University Libraries and Academic Information Resources), προσφέρουν πρόσβαση σε ένα μεγάλο αριθμό πηγών και επιστημονικών μελετών, σχετικών με τη διατήρηση υλικού και την αντιμετώπιση καταστροφών.

Ο οργανισμός ENCORE (European Network for Conservation – Restoration Education) προσφέρει πληροφορίες για τη διατήρηση και αποκατάσταση υλικού, σε πολλές περιπτώσεις βάσει προτύπων.

Το Image Permanence Institute - IPI στο δικτυακό του τόπο προσφέρει πληροφορίες για τη διατήρηση εικόνων, φωτογραφικού και μαγνητικού υλικού. Επίσης διαθέτει, με ελεύθερη πρόσβαση, ένα εργαλείο υπολογισμού φθοράς φωτογραφιών!

Ο CHIN στον δικτυακό του τόπο προσφέρει πληροφορίες πάνω σε θέματα συντήρησης και ψηφιακής διατήρησης, ενώ παρέχει πρόσβαση και στη βιβλιογραφική του βάση “BCHIN”, η οποία αποτελείται από 190,000 εγγραφές πάνω σε θέματα διατήρησης υλικού.

Ο δικτυακός αυτός τόπος αφορά στο open source πρόγραμμα Lockss που αναπτύχθηκε το 1998 από το Πανεπιστήμιο του Stanford. To Lockss αφορά τη διατήρηση ηλεκτρονικού περιεχομένου στο web. Ο οργανισμός που διαχειρίζεται την τεχνολογία Lockss είναι μη κερδοσκοπικός.

Το Conservation Register είναι μια υπηρεσία του οργανισμού ICON για τη διατήρηση. Στον δικτυακό του τόπο προσφέρει πληροφορίες και οδηγίες για την αποθήκευση και τη διατήρηση 22 κατηγοριών υλικού.

Το Harvard College Library Collections Conservation Laboratory διαχειρίζεται το πρόγραμμα ψηφιοποίησης σπάνιων εκδόσεων του 18ου αιώνα που διαθέτουν οι συλλογές του συστήματος βιβλιοθηκών του Harvard University. Παράλληλα δημοσιοποιεί τεχνικές και μεθόδους ψηφιοποίησης και συντήρησης σπάνιου υλικού και έχει εκδώσει τον ‘Code of Ethics and Guidelines for Practice of the American Institute for Conservation of Historic and Artistic Works’ δε συνεργασία με ανάλογα τμήματα βιβλιοθηκών όπως: Library of Congress, British Library, New York Public Library και Bibliothèque Nationale de France.

Ο δικτυακός τόπος της PANDORA (Preserving and Accessing Networked Documentary Resources of Australia), αποτελεί μια βάση δεδομένων με υλικό, μεταξύ άλλων και για την ψηφιακή διατήρηση. Η PANDORA προήλθε από μια συνεργασία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Αυστραλίας με ακόμα 9 Βιβλιοθήκες στην Αυστραλία, αλλά και με πολιτιστικούς οργανισμούς.

Στο δικτυακό τόπο της Society of Bookbinders υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό, αλλά και πληροφορίες για τις δραστηριότητες του οργανισμού και των συντηρητών. Επίσης είναι διαθέσιμες εκδόσεις αλλά και άρθρα του περιοδικού Bookbinder μέσω κάποιας συνδρομής.

Ο δικτυακός αυτός τόπος του CCI προσφέρει μια εικονική διαδρομή σε ένα σπίτι, οπού το κάθε αντικείμενο αποτελεί σύνδεσμο προσφέροντας τις αντίστοιχες οδηγίες συντήρησης του (κεραμικά, ξύλο, γυαλί..). Επίσης υπάρχει μια μεγάλη λίστα συνδέσεων με καταξιωμένους οργανισμούς που ασχολούνται με τη συντήρηση – διατήρηση υλικού.

Ο δικτυακός τόπος ανήκει στο International Institute for Conservation of Historic and Artistic Works –IIC, ένα διεθνή οργανισμό που δραστηριοποιείται στον τομέα της συντήρησης υλικού. Στον ιστότοπο μπορεί κανείς να ενημερωθεί για τις τρέχουσες εξελίξεις, τις καινούργιες εκδόσεις, αλλά και τα συνέδρια και σεμινάρια συντήρησης που οργανώνει ο ICC.

Ο δικτυακός τόπος ανήκει στον ICOMOS, έναν παγκόσμιο, μη κυβερνητικό οργανισμό, που δραστηριοποιείται και προσφέρει ενημέρωση για τον τομέα της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Δημοσιεύματα, σεμινάρια, συνέδρια και χρήσιμες συνδέσεις για τον τομέα της διατήρησης – συντήρησης, προσφέρονται μέσω του δικτυακού αυτού τόπου.

Ο δικτυακός τόπος της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia περιλαμβάνει πληροφορίες, συνδέσμους και βιβλιογραφία για την συντήρηση τεκμηρίων.

Παρουσιάζεται η πρώτη έκδοση της νέας σειράς της Βιβλιοθήκης της Βουλής «Μέθοδοι και Εργαλεία». Οι "Καλές πρακτικές διατήρησης και συντήρησης χαρτώων τεκμηρίων" αποτελούν πρωτοβουλία του Τμήματος Διατήρησης και Συντήρησης Έντυπων και Έργων Τέχνης της Βιβλιοθήκης της Βουλής και καρπό συλλογικής εργασίας (2021).

Γενική Επιμέλεια: Έλλη Δρούλια. Για τη σύνταξη του εγχειριδίου συνεργάστηκαν: Μαρία Σακελλαρίου, Αριέττα Ρεβίθη, Ιωάννα Σασιάκου. ISBN 9789605602024 (e-book)